20.11.04

Σχεδόν τρία εκατοστά ψήλωσαν οι Έλληνες τα τελευταία 20 χρόνια

Απόσπασμα:

Το μέσο ύψος της νέας γενιάς στην Ελλάδα έχει αυξηθεί στο 1,78 για τους άνδρες και στο 1,66 για τις γυναίκες. Αυτό σημαίνει ότι οι σημερινοί εικοσάρηδες είναι τρία εκατοστά ψηλότεροι από τους σαραντάρηδες και τέσσερα εκατοστά ψηλότεροι από τους πενηντάρηδες, ενώ οι εικοσάχρονες σήμερα είναι δύο εκατοστά ψηλότερες από τις σαραντάχονες και τρία εκατοστά ψηλότερες σε σχέση με τις πενηντάχρονες.

Σύνδεσμος (in.gr)

15.11.04

Ένας περίεργος απλότυπος στην Κρήτη

Η βάση yhrd επιτρέπει την εισαγωγή ενός απλοτύπου και τη σύγκρισή του με 26.654 διαφορετικούς απλοτύπους από όλο τον πλανήτη. Είναι ένα θαυμάσιο εργαλείο για την μελέτη της κατανομής διαφόρων μορφών χρωματοσωμάτων Υ ανά την υφήλιο.

Ένας απλότυπος είναι μια σειρά από νούμερα, π.χ 25-12-27-32, που δίνουν τον αριθμό επαναλήψεων σε συγκεκριμένους μικροδορυφόρους. Κάθε μικροδορυφόρος παρουσιάζει απανάληψη ενός μικρού τμήματος DNA, μήκους μερικών νουκλεοτιδίων, π.χ. CG. Οι επιστήμονες διαβάζουν τον γενετικό κώδικα κάθε μικροδορυφόρου, π.χ. CGCGCGCG και καταγράφουν τον αριθμό των επαναλήψεων, στη συγκεκριμένη περίπτωση 4.

Ένας απλότυπος αποτελείται από αρκετούς τέτοιους αριθμούς σε πολλούς διαφορετιούς μικροδορυφόρους. Εφόσον ο αριθμός αυτός μεταλλάσσεται -π.χ. το CGCGCGCG σε CGCGCG (από 4 σε 3) λόγω κάποιας διαγραφής- η ομοιότητα μεταξύ δύο απλότυπων χρησιμοποιείται για την εξακρίβωση του βαθμού συγγένειας μεταξύ δύο αντρών.

Δύο άντρες με ίδιο ή παρόμοιο απλότυπο έχουν πιθανότατα κοινό πρόγονο στο σχετικά πρόσφατο παρελθόν. Βέβαια, ο ίδιος απλότυπος δεν αποδεικνύει πάντοτε κοινό πρόγονο, αφού μπορεί να είναι αποτέλεσμα ομοπλασίας, δηλαδή το 25-12-27-32 μπορεί να προέρχεται μέσω μετάλλαξης από το 24-12-27-32 ή το 25-13-27-32, δηλαδή δύο διαφορετικούς άντρες. Όμως όταν έχουμε ομοιότητα σε μεγάλο τέτοιο αριθμό μικροδορυφόρων, η πιθανότητα ομοπλασίας γίνεται πολύ μικρή, και έτσι μπορούμε με αρκετή βεβαιότητα να πούμε πως δύο παρόμοιοι απλότυποι προέρχονται από κοινό πρόγονο.

Η βάση yhrd παρέχει στοιχεία για τη συχνότητα των διαφόρων απλοτύπων σε διάφορους πληθυσμούς, μεταξύ των οποίων και ένας πληθυσμός από την Κρήτη. Χρησιμοποιώντας τον πιο συχνό απλότυπο της Κρήτης (Population Analyses -> per population) μπορούμε να κάνουμε μιαν επερώτηση (Search database -> GeoSearch -> Haplotype), και να δούμε σε ποιες περιοχές εμφανίζεται αυτός. Τα αποτελέσματα φαίνονται στον παρακάτω χάρτη, ως κόκκινες κουκίδες.

Image Hosted by ImageShack.us

Όπως φαίνεται, ο συγκεκριμένος απλότυπος της Κρήτης είναι πολύ συχνός στην περιοχή της Βαλτικής, ενώ στην Ελλάδα παρουσιάζεται μόνο στη Χίο! Χρησιμοποιώντας τον εκτιμητή απλοομάδας, φαίνεται πως ανήκει πιθανότατα στην απλοομάδα R1a η οποία σχετίζεται με την Ανατολική Ευρώπη, τον πολιτισμό των τύμβων (kurgan) αλλά και με τους Σλάβους.
Δε μπορούμε να πούμε πότε έφτασε ο πρώτος άντρας με αυτόν τον απλότυπο στην Κρήτη.

Στα επόμενα χρόνια, ο χάρτης θα γεμίσει με ακόμα περισσότερες κουκίδες, καθώς περισσότεροι πληθυσμοί θα μελετηθούν. Η μέρα που κάποιος άντρας θα μπορεί με μιαν εξέταση DNA να γνωρίζει σε γενικές γραμμές την ιστορία των πατρικών του προγόνων -από δεκάδες χιλιάδες χρόνια στο παρελθόν έως και μερικές γενιές στο παρελθόν- δεν απέχει πολύ από την πραγματικότητα.

Βέβαια τα αποτελέσματα αυτής της γνώσης μπορεί να μην είναι πάντοτε τα αναμενόμενα. Αλλά σίγουρα, πρέπει να ετοιμαστούμε όλοι για την εποχή που η γενετική προϊστορία του καθενός μας θα παύσει να αποτελεί μυστήριο. Ακόμα και σήμερα, με ένα τεστ $130-200, και τη χρήση μιας βάσης όπως η yhrd, μπορούμε να πάρουμε μια γεύση του θαυμαστού καινούριο κόσμου της γενετικής επιστήμης.